Kościół p.w. św. Floriana

We wnętrzu barokowego kościoła pw. św. Floriana znajdują się iluzjonistyczne polichromie wykonane po 1773 roku przez Franciszka Sebastiniego, twórcę malarskiego wystroju m.in. w kościele pw. św. Bartłomieja w Głogówku, w kościele Franciszkanów w Głogówku, w kaplicy zamkowej w Głogówku, w kościele pw. Nawiedzenia NMP w Łączniku oraz w opactwie Cystersów w Rudach (woj. śląskie).

Historia
Pierwsze wzmianki o kościele w Maciowakrzu pochodzą z XIII wieku. Obecna świątynia wzniesiona została w latach 1772-1773 według planów architekta Michała Clementa z Krnova. W tym czasie powstały również iluzjonistyczne polichromie wykonane przez Franciszka Sebastiniego, wyposażenie kościoła oraz rzeźby znajdujące się w niszach na elewacji frontowej. W latach 60-tych XX wieku przy kościele zostały przeprowadzone prace remontowe, w trakcie których w dużym stopniu zostały przemalowane barokowe polichromie.

Opis
Kościół usytuowany jest pośrodku miejscowości, na niewielkim wzniesieniu. Otoczony jest cmentarzem z nagrobkami z XIX i XX wieku oraz murowanym, otynkowanym ogrodzeniem z bramką na osi kościoła. Powstały w latach 1772-1773 według projektu Michała Clementa z Krnova barokowy kościół jest budowlą orientowaną. Zbudowany został na planie prostokąta z nieco węższym, trójbocznie zamkniętym prezbiterium i prostokątnymi dobudówkami znajdującymi się po stronie północnej i południowej prezbiterium i jedną umieszczoną od północy w drugim przęśle nawy. Po jego zachodniej stronie znajduje się kruchta z dwiema przybudówkami objętymi bryłą korpusu. Budowla jest murowana z cegły i otynkowana, z wyodrębnioną partią cokołu i elewacjami o podziale ramowym. Narożniki między prezbiterium a nawą mają profil wklęsły. Otwory okienne w nawie i prezbiterium zamknięte są łukiem odcinkowym, w dobudówkach otwory są owalne. Fasada zachodnia kościoła jest w zasadniczej części trójosiowa z nieznacznie wysuniętą częścią środkową. W osi centralnej znajduje się zamknięty łukiem pełnym otwór wejściowy. Powyżej niego umieszczona została płytka wnęka z mozaiką, nad którą znajduje się trójkątny naczółek z herbem. Na tej samej wysokości co mozaika, w osiach bocznych znajdują się półkoliście zamknięte wnęki z pełnoplastycznymi przedstawieniami świętych Urbana i Augustyna. W górnej partii oś środkowa przechodzi w czworoboczną wieżę dekorowaną pilastrami i zwieńczoną hełmem o wklęsłych połaciach oraz baniastą latarnią, zaś osie boczne zwieńczone są spływami wolutowymi. Korpus kościoła nakryty jest dachami siodłowymi, a dobudówki dachami wielopołaciowymi. Wnętrze kościoła artykułowane jest rozbudowanymi, przyściennymi pilastrami. Nawa kościoła nakryta jest sklepieniem kolebkowym z lunetami, natomiast w kaplicy i kruchcie są sklepienia żaglaste. W prezbiterium znajduje się ołtarz z iluzjonistyczną architekturą, bramkami i pełnoplastycznymi rzeźbami, a w kopule powyżej ołtarza wykonane przez Sebastiniego polichromie. Dekoracje malarskie znajdują się również, wokół umieszczonych przy łuku tęczowym, ołtarzy bocznych. Ponadto w kościele znajdują się obrazy z alegoriami sakramentów namalowane przez Sebastiniego. W zachodniej części kościoła mieści się nadwieszony chór muzyczny z półkolistym parapetem.
Oprac. Aleksandra Ziółkowska, OT NID w Opolu, 14.11.2014 r.

Grobowiec rodziny von Hauenschild


W rogu przykościelnego cmentarza znajduje się ogromny grobowiec rodziny von Hauenschild, właścicieli niedalekich Szczytów, pochowanych tutaj gdyż tam nie było kościoła. Na płytach wyryte są nazwiska osób, które zostały tutaj pochowane, jak i te o których jedynie pamiętano iż przynależeli do rodziny. W samym rogu a więc centralnej części grobowca znalazły się dwie płyty z osobami, które według chowających, miały największe znaczenie w rodzinie, a więc m.in. Richarda Georga Spiller von Hauenschilda, poety znanego jako Max Waldau. Szkoda tylko, że komuś bardzo spodobały się te dwie płyty i po prostu, je ukradł, bowiem na zdjęciach wykonanych przez Damiana Dąbrowskiego w 2011 roku jeszcze są, natomiast pod koniec marca 2021 roku pozostały tylko puste płyciny. U samej góry umieszczone dwa herby: rodziny von Hauenschild oraz von Lippa.

          

Lewa płyta dotyczyła rodziców pierwszego właściciela Szczytów Johanna Spillera von Hauenschild, królewskiego majora w stanie spoczynku, urodzonego 9 maja 1761 roku a zmarłego 19 lipca 1848 roku oraz jego żony Amalie Spiller von Hauenschild, urodzonej 23 października 1792 roku a zmarłej 7 maja 1846 roku.
Prawa płyta dotyczyła Georga Spillera von Hauenschild, poety znanego pod pseudonimem Max Waldau, urodzonego 10 marca 1825 roku a zmarłego 20 stycznia 1855 roku. Niestety centralna część płyty zryta została przecinakiem, uniemożliwiając jej odczytanie. Dolna część przeznaczona została Mathei Cordula, jego córce urodzonej 3 sierpnia 1849 roku a zmarłej 22 sierpnia 1850 roku.



Po lewej stronie umieszczono płyty osób zmarłych i pochowanych w grobowcu. Są to: Helene von Hauenschild zd. von Oheimb, urodzona 23 listopada 1879 Wronin i zmarła 23 kwietnia 1942 roku Breslau (Wrocław)
Carl von Hauenschild, urodzony 19 czerwca 1881 Tscheidt (Szczyty) a zmarł (być może zginął w czasie wojny) 13 sierpnia 1916 Goduzischki
Egon Spiller von Hauenschild, urodzony 4 stycznia 1889 Cosel (Koźle) a zmarł 29 stycznia 1892
Adolph Spiller von Hauenschild, urodzony 6 maja 1797 a zmarły 17 maja 1830
Niewidoczna jest płyta Francisci Spiller von Hauenschild zd. von Lippa.


Po prawej stronie umieszczono płyty tzw. pamięciowe, dla członków rodziny i osób z nią związanych. A są to:
Wolfgang von Hauenschild, urodzony 12 marca 1880 Tscheidt (Szczyty) a zmarły lub zginął 28 grudnia 1945 Wologda w Rosji
Josefa von Hauenschild zd. von Moser, urodzona 5 października 1896 Crossen/Oder (Krosno nad Odrą) a zmarła 2 września 1898 w Erfurcie
Emilio Böhme, urodzony 21 grudnia 1877 a zmarły 29 lipca 1921 Niebul
Maria Böhme zd. von Hauenschild, urodzona 27 grudnia 1883 Tscheidt (Szczyty) a zmarła 2 lutego 1924 Flensburg
Julius Doms urodzony 13 marca 1889 Ratibor (Racibórz) a zmarły 10 sierpnia 1964
Jenny Doms zd. von Hauenschild, urodzona 13 czerwca 1894 Tscheidt (Szczyty) a zmarła 17 lutego 1992 Wegberg
Valer von Hauenschild, urodzony 15 kwietnia 1879 Tscheidt (Szczyty) a zmarły 22 kwietnia 1939 Baden-Baden
Josefine von Hauenschild zd. von Reibnitz, urodzona 19 marca 1885 Lohnau (Łany) a zmarła11 stycznia 1960 Höllriegelskreuth
Georg Cornel von Hauenschild, urodzony 20 maja 1877 Tscheidt (Szczyty) oraz Paula von Hauenschild zd. Rogge. Oboje zmarli w Argentynie
Mangold von Eberstein, urodzony 16 czerwca 1885 Schweidnity (Świdnica) a zmarły 27 sierpnia 1939 Göllschau (Goliszów)
Cornelia von Eberstein zd. von Hauenschild, urodzona 21 września 1885 Tscheidt (Szczyty) a zmarła 29 sierpnia 1950 Buckeburg
Johannes von Lippa, urodzony 21 maja 1802 Tscheidt (Szczyty) a zmarły 29 stycznia 1876 Tscheidt (Szczyty)

A na zakończenie krótki życiorys poety Georga Spillera von Hauenschild, znanego jako Max Waldau. Urodził się 10 marca 1825, a rodzicami jego byli oficer kawalerii Adolph von Hauenschild oraz Francisca von Hauenschild zd. von Lippa. Po ślubie zamieszkali chwilowo we Wrocławiu. Następnie przenieśli się do rodowej miejscowości Francisci czyli Szczytów. Niestety, za niedługo mąż jej zmarł a Georg został półsierotą. Dzieciństwo swoje spędził w Katowicach, a okres gimnazjalny w Raciborzu, Nysie i Głubczycach. Kiedy dorósł rozpoczął studia prawnicze we Wrocławiu. Następnie studiował na kilku kierunkach na słynnym uniwersytecie w Heidelbergu, natomiast doktorat obronił z filozofii. Sprawy rodzinne nie pozwoliły mu na dłuższe pozostanie, musiał powrócić do domu. Lecz zanim się to stało, poznał w Heidelbergu swoją przyszłą żonę Rozalię Willy, córkę jednego z profesorów. Zanim jednak w 1848 roku powrócił do Szczytów studiował przez rok na wrocławskiej uczelni rolniczej, a przez kolejny rok był szefem doświadczalnego gospodarstwa rolniczego w Prószkowie koło Opola. Ślub Georga i Rozalii odbył się w rodzinnej miejscowości. Para doczekała się dwojga dzieci. Córka Mathea Cordula zmarła mając zaledwie roczek, natomiast syn Max urodzony w 1851 roku zmarł w 1930. W latach 1888 - 1919 był najdłużej panującym starostą kozielskim. Sam Georg zmarł mając zaledwie 30 lat, ale dał się poznać jako wspaniały poeta pisząc pod pseudonimem Max Waldau. Od 1847 r publikował swoją lirykę i prozę. Jego dzieła to m.in.: „Ein Elfermärchen” „Blätter im Winde”(1847 r), „Blätter im Winde” (1848 r), „Aus der Junkerwelt” (1850 r), „Nach der Natur. Lebende Bilder aus der Zeit” (1852 r), „Nach der Natur. Lebende Bilder aus der Zeit” (1852 r), „Cordula” (1854 r).

Zamknij okno